داپشاقلار1

بۇ يەرنىڭ ھاۋاسى باشقىچە: كۆپكۈك ئاسماننى كۆرىۋالغانلىقدىن ئۆزگىچىلا روھلىنىپ ئەڭ تۆۋەن سەپلىمىك قول تېلڧۇنىدا بولسىمۇ ئۇچۇرغانكى كۆك رەڭلىك مەنزىرىلەرنى رەسىمگە تارتىۋاتقان كىشىلەر كۆزگە چېلىقپلا تۇرىدۇ؛ ئاسمىنىدا كۈن پاقىراپ تۇرسىمۇ كۆزۈڭگە بىر خىل چاڭ-تۇزانلار كۆرۈنگىنى كۆرۈنگەن. پىژغىرىم ئاپتىپى ئادەمنى مۇزدەك سوغۇچ شامال پۈركۈپ تۇرغان ھاۋا تەڭشۈگۈچنىڭ ئاستىغا قىستىغىنى قىستىغان؛ بەزىدە بېرەر ھەپتىگىچە قوياشنىڭ چىھرىنى كۆرەلمەيدىغان ۋاقىتلارمۇ بولىدۇ. ئەڭ قىزىقارلىقى بۇنداق چاڭلاش ھاۋانىڭ ئادەمنىڭ بۇرۇن-گاللىرىنى بۇزەك قىلىشى يەتمىگەندەك، ماشىنىلىق، پىيادىلىق… قىستىلىشىپ كىتىۋاتقان كىشىلەرنىڭ بەدىنىدىن كىلىۋاتقان سېسىق پۇراق مىڭەڭنى يەپ كىتىدۇ. بەزىدە بۇيەرنىڭ كىشىلىرىنى يۇيۇنمايدىغان، دۇنيادا “ خۇشپۇراق “ دەيدىغان بىر ماددىنىڭ بارلىقىنى بىلمەمدىكىن دەپ ئويلاپمۇ قالىسەن. لېكىن شۇنداق ئالدىراشچانلىقتا يۈرسىمۇ،بەزىلىرىنىڭ قىشمۇ-ياز ئىسسىق سۇلاردا سائەتلەپ يۇيۇنۇپ […]

داپشاقلار

“ ھۇ ئۆزىنى بىلىشمەيدىغان  داپشاقلار! “ “ قېلىنلىق دېگەنمۇ يېرىم دۆلەت، “ دەپ غۇدۇڭشىۋاتاتتى كىمدۇر بىرى بۇ گەپ ئېغىر كەپكەتكەندەك. “ سېرىق ھەرىدەك غۇدۇڭشىماي، گېپىڭىز بولسا ئۇچۇق قىلمامسىز؟ “ “ ۋۇي نېمە بوپسىز؟ مەن سىزگە گەپ قىلدىمما؟ “ “ ھە، نېمە بولغاندەك قىلىمەن؟ مەنمۇ سىزگە گەپ قىلغاندەك كۆرىنەمدىمەن؟ “  قاپىقى ھېلىلا مۆلدۈر ياغىدىغاندەك كۆرىنىدىغان بۇ ئادەم خېلى تىرىكىپ قالغان ئىدى. “ بايام كىمىڭىزنى داپشاق دېگەنتىڭىز ئەمىسە؟ سۆزلەپ قالغان بىرىمىكىن دېسەم، گېپىڭىزنى تېپىپ قىلالايدىكەنسىز بولمىسا. “ بىرجۈملە ئىككىلىسى چۈشىنەلەيدىغان تىلدا ئېيتىلغان سۆز بۇ ئىككى ناتۇنۇشنى تۇنۇشتۇرغىلىۋاتاتتى. “ ئەجەپ قىززىق چوكانكەنسىز. مەن يا سىزنى تۇنىمىسام، قانداقسىگە سىزنى تىللاي. شۇ بىر قىزىل چىراقنىڭ ئالدىدا […]

ئاپئاق ئارزۇ

  يەرشارى خارەكتىرلىك كىلىمات ئىللىپ كىتىش ھادىسى بىر نەچچە يىلنىڭ ئالدىدا ھەممىنىڭ ئاغىزىدا بار ئىدى. يېقىندىن بۇيان بەزى دەرسلىكلەردە تاسادىبى بۇ گەپنى ئۇچۇرتۇپ قالمىسام خەۋەرلەردىمۇ ئانچە ئاڭلاپ كەتمەيدىغان بولدۇم. شۇنىڭغا قارىغاندا كىلىمات قايتىدىن سۇۋۇۋاتقان بولسا كېرەك. راست، يېقىندا سەھرايى كەبىردىكى ئەسىرلەپ قار يۈزى كۆرۈپ  باقمىغان يەرلەردىمۇ قار ياغدى دەپ ئاڭلىدىم. بۇ يىل بىر ئايالنىڭ ( چەي جىڭ ) جوڭگودىكى ھاۋا بۇلغىنىش ھەققىدە ئىشلىگەن بىر ھۆججەتلىك ڧىلىمى توردا خېلى قىززىدى دەپ ئاڭلىدىم. توردىن ئىزدەپ چۈشۈرۈپ كۆرۈپ باقتىم. سانلىق مەلۇماتلار، ھاۋا بولغىنىشنىڭ سەۋەپ نەتىجىلىرى ھەققىدىكى گەپلىرى خېلى توغرا ئېيتىلغاندەك. ئىلگىرى سىرتقا چىقسا ئەزەلدىن ماسكا دېگەن نەرسىنى تاقاپ چىقىشنى ئويلاپ باقمىغان، مەندەك ئاسمان ئۆرۈلۈپ چۈشسىمۇ كارى […]

قەبرە كولاش 1

سودىگەرلەر قايناق بازارنى بېشىغا كىرىپ خېرىدار توۋلاۋاتاتتى. بۇ بازار ئاجايىپ بازار، يىڭنە-يىپ دەمسىز، ياكى ئىسىل ئىگىنلەر دەمسىز، كۈمۈش-ئالتۇن ئۈزۈك دەمىسىز…. ھەممىسى تېپىدىلىدۇ.  گاھىدا ئەمدى 13-12 نىڭ قارىسسىنى ئالغان بالىلارنىڭ “ تازلىق قەغىزى سېتىۋاللى. چىش كولىغۇچ سېتۋاللى، ئەزانچىلىق دېگەن مانا مۇشۇ، “ دەپ توۋلاشلىرى ئادەمنى ئۆزىگە رام قىلسا، گاھىدا چاچلىرىغا ئاق چۈشكەن مومايلار، ياغلىقىنى چىڭ چىگىۋالغان چوكانلار، ھەتتا ئەمدى باشلانغۇچ مەكتەپ يېشىغا كىرگەن ئۇماق قىزلار ئوسمىنى قېنىق قويۇپ، ئالدىغا بارى-يوقى چوڭ بىر باغلام ئوسمىنى تىزىۋېلىپ بازاردىن ئۆتۈپ كىتىۋاتقان ھارغىن يىگىتلەرگە، قاشلىرىنى يۇلۇپ-تىرىپ دېگەندەك باششقىچە قىلىۋالغان قىز-چوكانلار غا…. بازاردىن ئۆتىۋاتقان-كىچىۋاتقانلارغا بىر باغلام ئوسما ئالامدىكىن دەپ تەلمۈرۈپ ئولتۇرۇشلىرى، كىچىك ئوماق قىزلارنىڭ بازارچىلارنىڭ ئالدىنى […]

قەبرە كولاش

ئۆزۈمنى كىچىك بالا دەپلا ئويلايتتىم. ئەمما ئەينەكتىن سىمايىمنى كۆرۈپ، كۆزۈمگە ئىشەنمەيلا قالدىم: بۈدۈر چاچلىرىمغا ئاق چۈشۈشكە باشلاپتۇ. چوڭلار ئاق چاچ بەخىتنىڭ بەلگىسى دەيدىكەن،  بەخىت قۇشۇم بېشىمغا قۇنىۋاتقاندۇ دەپ ئۆزۈمگە تەسەللى بەردىم؛ بەزىدە ئېغىر ھۆتىلەپ قويىشىم بار، ياشلىق پەسلىم ئۆتكەن بولسا كېرەك؛ بۇرۇنقىدەك قەلەمنى ئېلىپلا بىرنېمىلەرنى يازالمايدىغان بوپ قاپتىمەن، بەلكىم سەل ئۆزۈمنى تۇتىۋالغاندىمەن، ھىسياتلىرىمغا يۈگەن سالغاندىمەن. لېكىن بىر نەرسە ئېنىق، ياشاۋاتىمەن، چوقۇم ئۆلىمەن. ئۆلۈم بوۋاقلارغىمۇ، ياشلارغىمۇ، قېرىلارغىمۇ، ھوقۇقدار، قەلەندەر، ئاددى پۇخرالارغىمۇ، ئەكىكىگە ھەم چىشىسىگىمۇ، ئاقىللىرىغىمۇ، جاھىللىرىغىمۇ چوقۇم بار. مەسىلە ئىنىقسىز دۇنيادا قانداقراق ياشايمەن، قانداق ئۆلىمەن.  ياشاپ كەلدىم، ياشاۋاتىمەن، يەنە ياشىلايمەنمۇ؟ بىلىشكە ئامالسىزمەن. شۇڭا ئۆلۈم ئۈچۈن تەييارلىق قىلىشقا مەجبۇر بولىمەن. ئۆزۈمگە ئازادىرەك […]